Stappenplan wijkanalyse maken
In wijken met een sociaaleconomische achterstand hangen gezondheidsproblemen van de bewoners vaak nauw samen met hun leefomgeving. Met een wijkanalyse kom je erachter welke omgevingsfactoren de gezondheid beïnvloeden. In deze tool leggen we uit hoe je een goede wijkanalyse maakt, waarmee je de zelfredzaamheid van de bewoners in de wijk kunt verbeteren.
Wat is het Stappenplan wijkanalyse maken?
Het Stappenplan wijkanalyse maken is een document met 9 stappen en 2 invulformulieren (het Windshield Survey invulformulier en de Checklist wijkdiagnose). Het stappenplan is ontwikkeld op basis van het Amerikaanse model ‘Community Needs Analysis’. Dit is een methode waarmee je de behoeften van een gemeenschap kunt analyseren.
In het stappenplan leggen we uit hoe je een wijkanalyse maakt en hoe je met deze analyse de wijkbewoners helpt en inspireert om gezondheidsbelemmeringen in hun wijk aan te pakken. In het plan staat onder meer hoe je:
- een wijk observeert;
- relevante gegevens verzamelt;
- erachter komt wat bewoners van hun situatie vinden;
- het sociale netwerk in de wijk in kaart brengt;
- een wijkdiagnose stelt;
- doelen stelt om de leefsituatie in de wijk te verbeteren;
- samenwerkt met andere partijen om je project tot een succes te maken.
De bijgevoegde formulieren helpen je bij het uitvoeren van het stappenplan. Bij stap 2 heb je het Windshield Survey invulformulier nodig en bij stap 6 de Checklist wijkdiagnose. Deze formulieren vind je op de laatste pagina’s van het stappenplan. Download gratis het volledige Stappenplan wijkanalyse maken (inclusief bijbehorende invulformulieren) als pdf.
Hoe gebruik je het stappenplan wijkanalyse maken?
Download het stappenplan en lees alles eerst goed door. Zo krijg je een volledig beeld van wat er allemaal komt kijken bij het maken van een wijkanalyse en een wijkgerichte aanpak van gezondheidsproblemen. Vervolgens werk je alle 9 onderdelen van het stappenplan af. Bij stap 2 heb je het Windshield Survey invulformulier nodig, bij stap 6 de Checklist wijkdiagnose. Met het Windshield Survey invulformulier breng je alle omgevingsfactoren in kaart die invloed hebben op de gezondheid van de bewoners in jouw wijk. Op de Checklist wijkdiagnose schrijf je alle omgevingsfactoren en gezondheidsproblemen die een rol spelen in jouw wijk. Achter elk onderdeel vul je in hoe zeker je bent van jouw inschatting.
De wijk is jouw cliënt
Als je een goede wijkanalyse wilt maken, kijk je naar de wijk als leefomgeving. Om erachter te komen welke gezondheidsbedreigende en -bevorderende factoren een rol spelen, moet je de wijk goed leren kennen. Beschouw de wijk (of buurt) als het ware als je cliënt. Alleen dan kun je met wijkgerichte interventies de omgevingsfactoren aanpakken en de bewoners stimuleren om hun gedrag en leefstijl te veranderen.
Waarom moet je een wijkanalyse maken?
Gezondheidsproblemen bij risicogroepen, zoals mensen met een sociaaleconomische achterstand, hangen vaak nauw samen met hun woonomgeving (buurt, huisvesting), maatschappelijke omgeving (financiële situatie, sociaal isolement) en de beschikbare zorgvoorzieningen in de wijk. Wanneer je de gezondheid van deze mensen wilt verbeteren, zijn gedragsverandering en leefstijlinterventies niet voldoende. Je moet ook de omgevingsfactoren aanpakken. Met een wijkanalyse bekijk je de gezondheid van de wijkbewoners in relatie tot hun leefomgeving. Zo kun je problemen integraal aanpakken en nieuwe problemen voorkomen. Verwacht geen resultaten op korte termijn: vaak worden de eerste gezondheidseffecten pas na 5 jaar zichtbaar.
Meer lezen over wijkgerichte aanpak van gezondheidsproblemen
- Op www.loketgezondleven.nl vind je meer informatie over wijkgerichte gezondheidsbevordering.
- In het e-book ‘Gezonde wijk in praktijk’ staan tips, aanpakken, ervaringen en resultaten van 13 gemeenten die een wijkgerichte aanpak hebben uitgeprobeerd. In het e-book staan teksten, foto’s, filmpjes, tips en verwijzingen naar andere websites met relevante informatie.
- Kijk ook eens naar de nieuwe website waarstaatjegemeente.nl (zie downloads)
