Omgaan met probleemgedrag bij dementie: de ABCs-methode
Mensen met dementie vertonen soms probleemgedrag of gedragsverandering. Met de ABCs-methode kun je achter de oorzaak van dit gedrag komen. Ook biedt de methode jou tips en adviezen om samen met de mantelzorger, familie of andere zorgverleners een oplossing te vinden voor specifieke gedragsproblemen.
Wat is de ABCs-methode?
De ABCs-methode is een folder die de Academische Werkplaats Dementie heeft ontwikkeld. In de folder staan 4 stappen waarmee je probleemgedrag van mensen met dementie leert begrijpen en oplossen. Dit is belangrijk omdat mensen met dementie (en/of hun omgeving) soms last hebben van bepaald gedrag of emoties, zoals depressie en angsten, apathie, onrustig gedrag, en wanen en hallucinaties. Naast het stappenplan geeft de ABCs-methode je ook tips om met deze gedragsproblemen om te gaan. Je kunt de ABCs-methode gratis downloaden als pdf.
Hoe gebruik je de ABCs-methode?
Als jouw cliënt met dementie gedragsproblemen vertoont, pak je de folder met de ABCs-methode erbij. Lees de informatie en tips goed door en doorloop vervolgens de 4 stappen A, B, C en s. Overleg met je collega’s als dat nodig is.
Stappenplan ABCs-methode
De basis van de ABCs-methode bestaat uit 4 stappen: A, B, C en s. Deze stappen lees je hieronder. Je vindt dezelfde stappen ook terug in de folder met de ABCs-methode.
A Actie: welk gedrag vertoont jouw cliënt met dementie?
Wat doet je cliënt? Waar en wanneer komt het gedrag voor? Hoe lang duurt het? Houdt het vanzelf op? Hoe ernstig is het? Hoe vaak gebeurt het?
B Bewegers: wat is de aanleiding voor het probleemgedrag?
Wat gebeurde er in de omgeving? Hoe benaderde je jouw cliënt? Wat kan er aan de hand zijn? Is er onlangs iets veranderd voor hem of haar?
C Consequenties: welke gevolgen heeft het gedrag?
Hoe reageert de omgeving? Wat betekenen de reacties voor jouw cliënt met dementie: door welke reacties vermindert het probleemgedrag en door welke reacties verergert het?
s samen: bespreek mogelijkheden voor verandering met andere betrokkenen
Wat heb je gezien? Vertoont je cliënt hetzelfde gedrag bij anderen (collega’s, mantelzorger, familie)? Wat veroorzaakte het probleemgedrag? Hoe kun je de aanleiding voor het gedrag en/of de reacties van de omgeving veranderen? Wat ga je uitproberen? Overleg je plan waar nodig met je team, de mantelzorger en/of familieleden.
Vergroot de kans op succes
Houd veel en goed contact met je cliënt, dan werkt de ABCs-methode het beste. Betrek de familie in het proces en maak duidelijke afspraken met elkaar. Zo kunnen zij actief meedenken over de aanpak van het probleem en mogelijke oplossingen. Overleg eventueel ook met je team.
Meer lezen over de ABCs-methode en dementie in het algemeen
- De ABCs-methode is gebaseerd op de richtlijn ‘Omgaan met gedragsproblemen bij dementie’ (juni 2008)
- Bekijk de tool Communiceren met mensen met dementie: 10 tips
- Bekijk de tool Signaleringskaartje dementie