Wet langdurige zorg

Algemene informatie
CIZ als indicatieorgaan
Eigen bijdrage
Zorg thuis vanuit de Wlz
Volledig Pakket Thuis
Modulair Pakket Thuis
Persoonsgebonden Budget (pgb)
Links voor meer informatie over de Wlz
Extra zorg

Algemene informatie

De Wet langdurige zorg (Wlz) regelt chronische veelal intensieve zorg voor kwetsbare ouderen, mensen met een verstandelijke, lichamelijke of zintuiglijke handicap en mensen met een psychische of psychogeriatrische aandoening. Deze zorg kan in een instelling of thuis gegeven worden. De Wlz wordt uitgevoerd door het Zorgkantoor.

Overzicht van zorg die kan worden ingezet vanuit de Wlz:

  • Verblijf in een zorginstelling, of waar mogelijk intensieve zorg thuis.
  • Begeleiding, verzorging en verpleging.
  • Medische zorg en / of (paramedische) behandeling in verband met ziekte, beperking of stoornis. Bijvoorbeeld behandeling van een aandoening of een beperking.
  • Dagbesteding
  • Vervoer naar de plek van begeleiding, verzorging of behandeling.
  • Hulpmiddelen.
  • Huishoudelijke hulp (soms).

CIZ als indicatie orgaan

Het Centrum Indicatiestelling Zorg (CIZ) beoordeelt of iemand in aanmerking komt voor zorg vanuit de Wlz. Voorwaarde is dat een cliënt is aangewezen op chronische zorg, waarvoor 24 uur zorg en / of toezicht in directe nabijheid nodig is. Tevens beoordeelt het CIZ welk zorgprofiel het best passend is bij de aandoening (grondslag) en behoeftes van een cliënt. In het zorgprofiel staat welke zorg de cliënt nodig heeft en om hoeveel uur het gaat.

Een indicatie voor de Wlz wordt levenslang afgegeven; er hoeft dus geen tussentijdse herindicatie plaats te vinden. Cliënten en hun mantelzorgers kunnen wel een herindicatie aanvragen als ze de indruk hebben dat de zorgvraag is veranderd. Dan wordt echter niet de toegang tot de Wlz heroverwogen, alleen het zorgprofiel wordt indien nodig aangepast. Met toestemming van de cliënt kan ook de zorgverlener een herindicatie aanvragen.

Meer informatie over indicatiestelling en zorgprofielen

Meer informatie over indicatiestelling

Aanvragen Wlz-indicatie

Zorgprofielen

Eigen bijdrage

De Wlz kent een eigen bijdrage. De hoogte van de eigen bijdrage is afhankelijk van leeftijd, het gezinsinkomen en de gezinssamenstelling. Het Centraal Administratie Kantoor (CAK) berekent de eigen bijdrage en stuurt ook de rekening. Als de cliënt thuis woont is de eigen bijdrage lager dan wanneer de cliënt opgenomen is in een zorginstelling.

Meer informatie over de eigen bijdrage van de Wlz

Hoe hoog is de eigen bijdrage?

Zorg thuis vanuit de Wlz

Door de Wlz gefinancierde zorg kan een cliënt zowel in een instelling als thuis ontvangen. Dat kan op drie manieren: via een Volledig Pakket Thuis (VPT), een Modulair Pakket Thuis (MPT) en een Persoonsgebonden Budget (Pgb). Ook als er nog geen plek in het verpleeghuis naar keuze is en de cliënt op een wachtlijst staat is het mogelijk dat de cliënt thuis zorg krijgt; dat noemen we ‘overbruggingszorg’. Die overbruggingszorg wordt geregeld door het verpleeghuis van keuze of door het Zorgkantoor. Overbruggingszorg kan tijdelijk meer uren omvatten dan dat in het zorgprofiel is opgenomen en is beschikbaar tot aan de opnamedag.

Volledig Pakket Thuis (VPT)

Als de cliënt thuis wil blijven wonen, maar wel intensieve zorg in de nabijheid c.q. 24 uurs toezicht nodig heeft kan dat via een Volledig Pakket Thuis (VPT). De cliënt ontvangt dan alle zorg die hij ook in een instelling zou krijgen. Dit wordt gefinancierd vanuit de Wlz. Het gaat om zorg, zoals beschreven in het door het CIZ geïndiceerde zorgprofiel, inclusief eten, drinken, schoonhouden van de woonruimte en dagbesteding. De cliënt betaalt zelf de kosten voor huisvesting, de gebruikelijke eigen voorziening (was, energie, etc.) en de laatste zorg na overlijden. Daar staat tegenover dat de eigen bijdrage lager is dan wanneer de cliënt in een instelling zou verblijven.

Alle zorg wordt door één zorgaanbieder geleverd. De cliënt maakt afspraken met de zorgaanbieder over welke zorg hij/zij wil, en wanneer de zorgverlener komt. Die afspraken staan in het zorgplan.

Meer informatie over het VPT

Modulair Pakket Thuis (MPT)

Als de cliënt thuis wil blijven wonen, maar wel intensieve zorg c.q. toezicht nodig heeft kan dat ook via een MPT. Ook dit wordt gefinancierd door de Wlz. De cliënt krijgt dezelfde zorg en begeleiding als in een zorginstelling. Met een MPT kiest de cliënt welke onderdelen van het zorgpakket hij/zij wil ontvangen. Hij kan ook bepaalde zorg niet kiezen. Bijvoorbeeld omdat hij/zij zorg zelf wil inkopen met een pgb.

Bij een MPT gaat het om zorg, zoals beschreven in het door het CIZ geïndiceerde zorgprofiel, inclusief schoonhouden van de woonruimte en dagbesteding. De cliënt betaalt zelf de kosten voor huisvesting, de gebruikelijke eigen voorziening (was, energie, etc.) en de laatste zorg na overlijden.  Daar staat tegenover dat de eigen bijdrage lager is dan als hij/zij in een instelling zou verblijven. Bij een MPT betaalt de cliënt ook zelf de kosten voor eten en drinken. Dat laatste is bij een VPT niet het geval.

De cliënt krijgt zorg van één of meerdere zorgaanbieders thuis en spreekt met hen af welke onderdelen – modules – van de Wlz-zorg hij wil afnemen. Die afspraken staan in het zorgplan.

Meer informatie over MPT

Persoongebonden Budget (pgb)

Ook binnen de Wlz kan een cliënt gebruik maken van een pgb. Hij kan dan zelf bepalen wie hem/haar helpt. Pgb wordt aangevraagd bij het Zorgkantoor. Bij een pgb sluit de cliënt zelf contracten af met zorgverleners. De volgende zorg kan worden gegeven vanuit een pgb-budget:

  • verpleging
  • persoonlijke verzorging
  • begeleiding
  • huishoudelijke hulp
  • logeeropvang.

Het zorgkantoor stelt de volgende voorwaarden aan een pgb budget:

  • de zorg die ingehuurd wordt moet kwalitatief goed zijn;
  • met het zorgkantoor is besproken waarom een pgb geschikt is voor de cliënt;
  • de cliënt schrijft in een budgetplan welke zorg hij inkoopt, en bij welke zorgverlener(s);
  • de cliënt sluit met elke zorgverlener een zorgovereenkomst af: een contract – de Sociale Verzekeringsbank (SVB) geeft hierover meer informatie;
  • bij elke overeenkomst maakt de cliënt een zorgbeschrijving – het Zorgkantoor geeft meer informatie over een dergelijke zorgbeschrijving;
  • de cliënt mag een vertegenwoordiger aanwijzen die het pgb voor hem/haar beheert – soms is dat verplicht.

Het zorgkantoor bekijkt of de aanvrager aan de hierboven genoemde voorwaarden kan voldoen en kan besluiten dat de cliënt alleen een PGB-Wlz krijgt als er iemand is die hem/haar ondersteunt. Bij ZZP VV 4 tot 7 of VG 4 tot 8 is het altijd wettelijk verplicht dat er iemand is die de cliënt ondersteunt bij zowel de administratieve verplichtingen als bij de regie over het zorgproces. Dit heet Gewaarborgde Hulp. De Gewaarborgde Hulp kan de wettelijk vertegenwoordiger zijn, maar het kan ook iemand anders of een organisatie zijn.

Links voor meer informatie over de Wlz en pgb:

Meer informatie over pgb en Wlz

10 punten voor pgb vaardigheden (RIVM)

Handreiking voor toetsing op minimale PGB vaardigheid

Extra zorg

Het CIZ bepaalt met het zorgprofiel het pakket aan zorg waar een cliënt recht op heeft. Deze zorgprofielen zijn voor bijna 99% van de mensen voldoende passend. Voor een kleine groep mensen is het zorgprofiel niet passend of toereikend en is er de mogelijkheid om extra zorg te krijgen.

Meerzorg:

Het doel van de regeling meerzorg is het financieren van de zorg voor mensen die een zorgbehoefte hebben die minimaal 25% hoger is dan de zorg waar zij op basis van het best passende zorgprofiel aanspraak op hebben. De meerzorgregeling kan ingezet worden bij mensen met een complexe zorgvraag in de gehandicaptensector, de verpleging en verzorging sector en in de langdurige geestelijke gezondheidszorg. Meerzorg kan zowel thuis als in een instelling ontvangen worden.

Extra Kosten Thuis

De regeling EKT maakt het mogelijk om onder bepaalde voorwaarden zorg thuis te ontvangen, ook al zijn de kosten voor die zorg hoger dan in een instelling. Het zorgbudget kan met de regeling EKT opgehoogd worden tot maximaal 125%. Deze regeling is voor mensen die zorg via een MPT of PGB budget ontvangen. Echter zijn er wel een aantal specifieke voorwaarden aan het EKT verbonden (zie factsheet ‘Extra zorg in de Langdurige Zorg’ (NZA)). Wanneer mensen al gebruik maken van de regeling Meerzorg, Persoonlijk Assistentie Budget of palliatief terminale zorg, komen zij niet meer in aanmerking voor EKT.

Persoonlijk Assistentiebudget (PAB)

Het PAB maakt het onder bepaalde voorwaarden mogelijk om thuis te wonen, ook al zijn de kosten voor de zorg thuis hoger dan in een instelling. Deze opslag is bedoeld voor volwassenen die volledig eigen regie hebben over hun leven, maar een zeer zware lichamelijke beperking hebben en die vanuit medisch oogpunt zijn aangewezen op permanent toezicht of 24 uur per dag zorg in directe nabijheid om levensbedreigende situaties te voorkomen. Met een extra budget wordt het mogelijk dat deze cliënten zelfstandig kunnen wonen en deelnemen aan de samenleving. Kijk voor de aanvullende voorwaarden op de factsheet ‘Extra zorg in de Langdurige Zorg’.

Toeslagen

Toeslagen zijn bedoeld voor mensen met een specifieke aandoening die meer specialistische zorg of deskundigheid nodig hebben dan op basis van het voor hen geïndiceerde best passende zorgprofiel. Er zijn toeslagen mogelijk voor:

  • gespecialiseerde epilepsiezorg
  • chronische invasieve beademing
  • klinische intensieve behandeling of
  • niet strafrechtelijke forensische psychiatrie

De toeslagen zijn van toepassing op cliënten die in een zorginstelling verblijven maar ook voor thuiswonende cliënten.

Palliatief terminale zorg

Palliatief terminale zorg is de zorg in de laatste levensfase. De levensverwachting van je cliënt is dan korter dan drie maanden. Ook als de cliënt niet binnen drie maanden overlijdt kan hij / zij aangewezen blijven op palliatief terminale zorg. Het maakt daarbij niet uit welk zorgprofiel is vastgesteld of welke leveringsvorm de cliënt heeft gekozen. Het kan zijn dat extra zorg nodig is boven op het gebruikelijke pakket aan zorg of dat het pgb op verzoek van de cliënt wordt verhoogd. In het laatste geval is een terminaliteit verklaring van de (huis) arts nodig. Palliatief terminale zorg vindt zowel plaats in een instelling als thuis.

Voor een compleet overzicht van de extra zorgregelingen verwijzen wij je naar de factsheet van de rijksoverheid: “Extra zorg in de Langdurige Zorg’ en de website van het Nederlands Zorginstituut.

De informatie op deze pagina is grotendeels gebaseerd op het onderzoek dat VKI heeft uitgevoerd onder zorgverleners en experts, informatie van de rijksoverheid, het Zorginstituut Nederland,  www.regelhulp.nl en VWS, www.informatielangdurigezorg.nl. Verder is gebruik gemaakt van informatie van het CAK, het CIZ, de SVB, Actiz, V&VN en zorgverzekeraars/zorgkantoren.
De informatie op deze website is volledig herzien in januari 2021.