Als haar dochter Wies binnenkomt, begint mevrouw Miedema gelijk te mopperen. “Jou zie ik ook nooit., jullie laten me hier maar alleen zitten”. Wies vertelt haar moeder dat ze echt bijna elke dag komt. Maar mevrouw wil er niet aan, ze blijft boos. Wies huilt bij het weggaan. We zien het vaker bij mensen met dementie. Ze geven aan dat ze ‘nooit’ iemand zien of ‘hier niets te eten krijgen’. Onze eerste neiging is uitleggen dat de werkelijkheid anders is “ik kom elke dag”, “u heeft net een boterham gehad”. Voor mensen met dementie kan dit voelen als een correctie en daarmee zorgen voor extra stress met alle gevolgen van dien. In gesprek met Wies zoeken we naar wat haar moeder eigenlijk bedoelt. Soms zeggen mensen met dementie met woorden andere dingen dan zij bedoelen. Als wij het gevoel van de woorden kunnen zien, levert dat veel op. Als iemand zegt “ik zie jou ook nooit”, bedoelt zij misschien wel “ik mis je als je er niet bent”. Voor Wies voelde dit een stuk prettiger en begrijpelijk. We leerden Wies aan te sluiten bij dat gevoel. Wies zei de volgende keer “ik mis jou ook mam als ik thuis zit”, mevrouw pakte haar hand en zei “gelukkig zijn we samen nu”.

Zoeken naar het gevoel achter de woorden.

Nu Sinterklaas het land heeft verlaten, ontstaat op de woning voor mensen met dementie de kerstsfeer. Het team gaat samen met de bewoners kerstkaarten schrijven. En hoe hard ze hun best ook doen, de bewoners vinden het niets. Mevrouw De Blauw moppert zelfs. Zonder succes verdwijnen de ongeschreven kaarten weer in het pakje. Als we dit bespreken, valt al snel het kwartje. Door aan te kondigen dat er kaarten geschreven gaan worden, door er bij te zitten en te stimuleren, wordt de druk om te presteren bij de bewoners opgevoerd. Hierdoor komen zij niet zo makkelijk in beweging, immers falen ligt op de loer. We besluiten de kaarten, enveloppen en wat pennen op tafel te leggen, als zorgmedewerker niet aan tafel te gaan zitten, maar wel in buurt blijven en kijken wat er gebeurt. Als de bewoners aan gaan zitten, worden de kaarten uitgebreid bekeken en beoordeeld. Mevrouw Simons begint een kaart in een envelop te stoppen. Mevrouw de Blauw pakt uiteindelijk de pen op en schrijft in haar mooie handschrift “hartelijke groet van moeder”. Al snel volgen anderen haar voorbeeld. Hoe mooi is het dat de zorg deze persoonlijk geschreven kaarten kan posten. Zonder druk en met aanbod kan er zoveel meer.

De bewoners zitten aan de tafel in de huiskamer voor mensen met dementie. Het water voor de thee is net gekookt als verzorgende Leonie, tegen mevrouw Bakker zegt ‘u wilt vast wel de thee voor de anderen inschenken’. Mevrouw staat op en pakt de kan aan. Ze voelt met haar hand aan de buitenkant en zegt terwijl ze naar het aanrecht loopt ‘deze is koud’….. Het net gekookte water verdwijnt in de gootsteen. Samen hebben wij het hier in het team over. Het is heel fijn dat mevrouw helpt. Het geeft immers eigenwaarde om iets voor anderen te betekenen. We maken het brein van mevrouw wel moeilijk door haar een thermoskan te geven. Ons geheugen denkt in plaatjes. Voor mensen met dementie zijn dit plaatjes uit het verleden. Vroeger werd thee geschonken in een bolle stenen pot. Deze werd warm gehouden op een theelichtje of in een theemuts. Voor je de thee schonk voelde je even of die nog warm was. Dat was precies wat mevrouw deed. Alleen voelde zij nu koude buitenkant van de thermoskan en kreeg het signaal de thee is koud. Als wij de voorwerpen eruit laten zien zoals iemand met dementie dat verwacht, kan iemand vaak veel meer. Door de thermoskan te vervangen door een bolle pot kan mevrouw de thee inschenken.