VKI organiseerde voor de 5e keer speciaal voor Lelie Zorggroep de conferentie Psychiatrie in de wijk. En dit keer op een bijzondere manier: we gingen live met een livestream! Samen met drie gedreven technici, een regisseur én op anderhalve meter liep het als een trein. De technici en wij natuurlijk ook konden na afloop rustig ademhalen!
De conferentie bestond uit een plenair deel, waarin de dagvoorzitter sprak met de experts. Tijdens dit gedeelte trad ook Maarten van Veen, een zanger, op. Vervolgens volgende de deelnemers een workshop:
‘ Begrijp ik de cliënt niet of begrijpt hij mij niet?’ (deelnemer)
Drugsverslaving, vervuilde situaties, zorgmijders… Een groot deel van de zorgverleners die wij spreken geeft aan deze problematiek tegen te komen in hun werkpraktijk. Wendelien Wouters, de dagvoorzitter, vraagt welke problemen onze deelnemers het meest tegenkomen:
En vervolgens checkt ze welk gevoel bij die situaties het meest op de deelnemers van toepassing is:
Wendelien sprak met experts Ragna Keller(GGD), Caroline Verheijde (psychiater), Pauline Arts (wijkverpleegkundige) en Elles van Velzen (trainer psychopathologie) over hoe je deze zorg voor cliënten met moeilijk en onbegrepen gedrag kunt verbeteren. Waar kun je hulp zoeken en hoe werk je met andere disciplines samen? En hoe zorg je dat de veiligheid van jou en je collega’s gegarandeerd is? Het resultaat was een geanimeerd gesprek, waar deelnemers via de chat vaak op reageerden. De gesprekken over zorgmijding, vervuilde situaties, grenzen stellen en samenwerking werden afgewisseld met indrukwekkende liedjes van zanger Maarten van Veen over ervaringen van mensen die een psychiatrisch probleem hebben gehad.
Maarten van Veen
Wijkverpleegkundige Pauline leest aan het begin ter inspiratie een blog voor over een vrouw die wel de deur opendoet, maar lange tijd geen zorg wil. Tot het huis ineens toch te vuil wordt. Pauline geeft met haar verhaal een aantal tips:
Lees de blog ‘Als zorg gemeden wordt’ van wijkverpleegkundige Pauline Arts.
Hierna maken we kennis met Patricia, een zorgmijder die haar verhaal vertelt. Patricia, gespeeld door Elles van Velzen, acteur en trainer van Ervarea, laat niemand binnen. Ze vindt dat ze zelf dingen moet oplossen, schaamt zich misschien ook een beetje. Uiteindelijk lukt het Karin, haar spv’er, contact te maken via de brievenbus. Gewoon een praatje, van 5 minuten, met één iemand. Stapje voor stapje wordt een gesprek mogelijk.
Daarna praat Wendelien door met psychiater Caroline Verheijde. Die benadrukt het belang van de relatie. Win het vertrouwen van je cliënt en leef je in in zijn of haar situatie. Pauline vult aan: heb geduld en ga niet te snel.
Ragna Keller van GGD Rotterdam heeft een praktische tip om ‘binnen te komen’:
‘Verdiep je in de doelgroep. Meestal zijn het oudere of verwarde mensen die niet zomaar iemand binnenlaten. Dat mag ook niet van André van Duin. In Rotterdam hangt hij overal op posters met de leus: ‘Laat niemand binnen, wat ze ook verzinnen’. Dus schrijf netjes een brief, vertel wie je bent en wat je komt doen. Bedenk ook zelf wat jij nodig zou hebben om iemand binnen te laten.’
‘ Ik vond het heel heftig om een cliënt te zien zitten op de bank waar het ernstig vervuild was en zelfs de vliegen op zijn gezicht zaten.’ (deelnemer livestream)
En dan een ander probleem: je mag wel binnenkomen voor de zorg, maar het is ontzettend vies. Wanneer trek je aan de bel? Vervuiling, vindt Ragna Keller van GGD Rotterdam, is vaak een symptoom van onderliggende problematiek. Daar moet het onderzoek ook over gaan: ‘wij nemen elke melding serieus. Of een buurtbewoner zich nu zorgen maakt door vliegjes in het raamkozijn of dat een verzorgende aangeeft dat zowel de hond als de cliënt in de kamer poept. We onderzoeken niet alleen de situatie, maar ook hoe de cliënt er zelf in staat. Wat is het probleem en wie heeft er last van? Bij ongedierte, stankoverlast of gevaarlijke situaties maken we sowieso een plan.’
Tips van Ragna:
Ragna Keller en Wendelien Wouters
‘ Seksueel ongeremd gedrag, vloeken, maar ook op een manipulatieve manier (grenzeloos) tijd en aandacht van je vragen. Dan is grenzen bewaken erg belangrijk om het vol te houden en liefdevol te blijven.’ (deelnemer aan de livestream)
Met Elles (Trainer psychopathologie) en Pauline (wijkverpleegkundige) praat Wendelien verder over het stellen en bespreken van grenzen. Wanneer gaat een cliënt te ver? Dat is duidelijk als een cliënt agressief is, je slaat of bedreigt. Pauline vertelt over een heftig voorval, waarbij ze in haar rug werd aangevallen. Ze heeft duidelijk aangegeven dat ze dit niet accepteert en dat de zorg niet voortgezet kan worden als dit gebeurt. Dat is volgens Elles ook het beste dat je kunt doen: grenzen stellen, dat is niet alleen goed voor jezelf, maar ook voor de cliënt. Ze geeft ook de tip dat je je eigen gevoel moet vertrouwen: “als jij het gevoel krijgt dat iets niet kan, jou angstig maakt of je je gemanipuleerd voelt, dan is dat ook zo. Praat er over met collega’s en je teamleider”.
Er zitten ook grenzen aan je expertise als wijkverpleegkundige. Herken je eigen grenzen en zoek hulp. Pauline geeft aan dat zij graag gemakkelijk een psychiater zou willen consulteren, zonder dat de schotten in de zorg qua financiering in de weg zitten. Om tips vragen: ‘hoe kan ik hier het best mee omgaan; heb je handvatten voor me?’. Ragna geeft aan dat we wel voorzichtig moeten zijn met het betrekken van andere zorgverleners: veel verschillende mensen kan ook heel bedreigend zijn. Een tip is om eens samen met de wijkverpleegkundige langs te gaan: de cliënt kent haar al.
Wendelien bespreekt met Jantine Wildschut (innovatieadviseur Lelie Zorggroep)wat haar deze middag opviel. Zij geeft aan dat het bij mensen met psychiatrische problematiek gaat om vertrouwen, relatie en geduld hebben. Daarbij gaat het niet alleen om zelfredzaamheid en de zorg zo snel mogelijk afbouwen. Ze ziet mogelijkheden voor zorgtechnologie, zeker bij mensen die zorg mijden: zij willen soms liever techniek dan mensen in huis! Caroline Verheijde, de psychiater, zag vanmiddag weer dat de wijkverpleging in de frontlinie staat en zou hen graag beter willen ondersteunen. En ziet in de praktijk de verschillende schotten, waardoor dingen samen doen en hulp aan elkaar vragen niet altijd gemakkelijk is. Ze benoemt dat het niet alleen om jouw relatie met je cliënt gaat, maar de relatie met jezelf: vertrouw je onderbuikgevoel en neem jezelf serieus. Vertrouwen op je eigen gevoel is misschien wel de belangrijkste tip van vanmiddag!
Wendelien, Caroline en Jantine
Wendelien sluit de middag af met een oproep om dat wat je vanmiddag geleerd hebt via de chat te delen. Dat werd door veel deelnemers gedaan. Wendelien heeft n.a.v. de talloze reacties een gedicht geschreven met de titel ‘ Alles begint met de A van aandacht’. Benieuwd naar het gedicht? Klik dan op de download bovenaan dit bericht.
Wil je de tips van deze middag op een rijtje? Bovenaan vind je ze terug bij de downloads!
